By Parashuram Singade | 09 Aug 2025
ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕರ ಮಗ ಹುಟ್ಟಿದ. ದಿನಚರಿ ಸರಳ – ಶಾಲೆ, ಮನೆಯ ಕೆಲಸ, ಹೊಲದ ಗಾಳಿ. ಆ ಮಗನ ಹೆಸರು ಶ್ರಿಧರ್ ವೆಂಬು. ಮುಂದೆ ಈತನ ಹೆಸರು ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ ಅಮೆರಿಕಾ, ಮತ್ತೆ ಅಮೆರಿಕೆಯಿಂದ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದೆ ಎಂದು ಯಾರಿಗೂ ಅಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಊಹೆಯೂ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ತಂದೆ ಶಿಕ್ಷಕನಾಗಿದ್ದರಿಂದ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಮೌಲ್ಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ನೆಲೆಯೂರಿತ್ತು. ಹಣಕಾಸಿನ ಅಭಾವ ಇದ್ದರೂ, ಪಾಠಶಾಲೆ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡೋ ಯೋಚನೆ ಬಂದೇ ಬಾರದು. ಶ್ರಿಧರ್ ದಿನದಿನಕ್ಕೂ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗುತ್ತಿದ್ದ. ಅವರ ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದ ಅವರು ಐಐಟಿ ಮದ್ರಾಸ್ಗೆ ಸೇರಿದರು.
ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದು, ಮುಂದಕ್ಕೆ ಅಮೆರಿಕಾದ ಪ್ರಿನ್ಸ್ಟನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ಅಲ್ಲಿಯೂ ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಸಾಧಿಸಿ ಪಿಎಚ್ಡಿ ಮುಗಿಸಿದರು.
ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಹೈಟೆಕ್ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ಕಂಡದ್ದು ಬೇರೆ ಜಗತ್ತು. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದರೂ, ಅಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಸಿಗುವ ಅವಕಾಶ ಸೀಮಿತ. ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರೂ, ಅವರ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳದ, ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಧಿಕಾರವಿಲ್ಲದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಅವರನ್ನು ಬೇಸರಗೊಳಿಸಿದವು.
ಅವರು ಒಂದು ಕಡೆ ನೋಡಿದರು – “ನಾನು ಇಷ್ಟು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಇತರರ ಕನಸು ಕಟ್ಟಲು ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ನನ್ನದೇ ಕನಸು ಕಟ್ಟೋ ಸಮಯವಾಗಿಲ್ಲವೇ?” ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕಾಡತೊಡಗಿತು.
1996ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಹೋದರರ ಜೊತೆ ಸೇರಿ AdventNet ಎಂಬ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಪ್ರಾರಂಭದ ದಿನಗಳು ಸುಲಭ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ Oracle, Microsoft, SAP ಮುಂತಾದ ದೈತ್ಯ ಕಂಪನಿಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆ.
ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆ.
ಸಣ್ಣ ತಂಡ, ಕಡಿಮೆ ಸಂಪನ್ಮೂಲ.
ಆದರೂ ಅವರು ಕೈಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ದಿನ ರಾತ್ರಿ ದುಡಿದು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.
2000ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ dot-com ಬಬಲ್ ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ಹಲವಾರು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ಗಳು ಮುರಿದು ಬಿದ್ದವು. AdventNet ಕೂಡ ಹಿಂಜರಿಯಿತು. ಆದರೆ ಶ್ರಿಧರ್ ವೆಂಬು ತಂಡವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದರು. ಹೊರಗಿನ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ನಂಬದೇ, ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸ್ವಂತ ಲಾಭದಿಂದ ಮುಂದೆಳೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು.
ಇದೇ ಆ ಕಂಪನಿ ಮುಂದೆ Zoho Corporation ಆಗಿ ಬದಲಾಗಿತು. ಇಂದು CRM, ಇಮೇಲ್, ಆಫೀಸ್ ಸೂಯಿಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು SaaS ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ.
ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ಕಂಡಿದ್ದರೂ, ಶ್ರಿಧರ್ ವೆಂಬು ಹೃದಯ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲೇ ಬಿತ್ತು. ಅವರು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತೆನ್ಕಾಸಿ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಬಂದು, ಅಲ್ಲಿ Zoho ಕಚೇರಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
ನಗರದ ಐಟಿ ಪಾರ್ಕ್ಗಳ ಬದಲು, ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲೇ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಕನಸನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರು.
ಅಲ್ಲಿ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಮುಗಿಸಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿ, ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ಗಳನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದರು.
ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ, ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಗ್ರಾಮಾಂತರಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು.
ಜಾಗತಿಕ ಕಂಪನಿಯ CEO ಆಗಿದ್ದರೂ ಶ್ರಿಧರ್ ವೆಂಬು ಬಹಳ ಸರಳ.
ಸೈಕಲ್ನಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುವುದು.
ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವುದು.
ದೊಡ್ಡ ಆಫೀಸ್ಗಳು, ಪ್ರಭಾವಿ ಬಂಗಲೆಗಳು ಅವರಿಗೆ ಆಸಕ್ತಿಯಲ್ಲ.
ಅವರು ನಂಬುವುದು ಒಂದೇ – “ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಂದರೆ ಹಳ್ಳಿಗಳ ಜೀವನಮಟ್ಟ ಹೆಚ್ಚಿಸೋದು.”
ಅವರ ಸಾಧನೆಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 2021ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು. ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಅವರನ್ನು “ಸೋಶಿಯಲ್ ಎಂಟ್ರಪ್ರನರ್” (Social Entrepreneur) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಶ್ರಿಧರ್ ವೆಂಬು ಅವರ ಕಥೆ ನಮಗೆ ಹೀಗೊಂದು ಪಾಠ ನೀಡುತ್ತದೆ:
ಹಳ್ಳಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ರೆ ಕನಸು ಚಿಕ್ಕದಾಗಬೇಕೆಂದೇನಿಲ್ಲ.
ಹೋರಾಟ, ದೃಢತೆ ಮತ್ತು ಜನಸೇವೆ ಮನಸ್ಸು ಇದ್ದರೆ ವಿಶ್ವದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲೂ ಸಾಧನೆ ಸಾಧ್ಯ.
ನಿಜವಾದ ಯಶಸ್ಸು ಅಂದ್ರೆ ಸ್ವಂತ ಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಜವನ್ನೂ ಬೆಳೆಯಿಸುವುದು.